Το να κοιμάται κανείς το βράδυ υπό το φως και τους ήχους της τηλεόρασης μπορεί να μην ακούγεται ως η πιο ανθυγιεινή συνήθεια, όμως μπορεί να καταλήξει κάπως έτσι, αφού μαζί με την τηλεόραση, μένουν ανοιχτά και πολλά «μέτωπα επικινδυνότητας» για την υγεία του οργανισμού.
Όταν μιλάμε για συνήθειες στον ύπνο, η ακουστική ή οπτική συνοδεία της τηλεόρασης – του υπολογιστή, του κινητού – «μέχρι να μας πάρει ο ύπνος» είναι το σύνθημα της μιας εκ των δύο ομάδων ατόμων και το απόλυτο σκοτάδι και η εκκωφαντική σιωπή οι συνοδοιπόροι της δεύτερης ομάδας. Η μεν πρώτη ομάδα ανθρώπων ορκίζεται στο τηλεκοντρόλ της τηλεόρασης πως μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποκοιμηθεί, η δε άλλη λατρεύει τον ήχο της σιωπής και του αχανούς σκοταδιού και με αυτόν τον τρόπο μόνο μπορεί να κοιμηθεί «σαν πουλάκι». Για να μπορέσει όμως κανείς να αποφανθεί για το κατά πόσο κάνει καλό η παρακολούθηση της τηλεόρασης λίγο πριν την ύπνο και κατά την διάρκεια αυτού, χρειάζεται τη συνδρομή της επιστήμης.
Υπάρχουν πλεονεκτήματα όταν κοιμάται κανείς με «αναμμένη» την τηλεόραση
Για πολλούς ανθρώπους, η ανοιχτή τηλεόραση κατά την προσπάθεια του ύπνου τους είναι μία υποχρεωτική διαδικασία καθώς έτσι αποβάλλουν το άγχος της ημέρας εξηγεί η Δρ Wendy Troxel, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πιτσμπουργκ και ειδική ύπνου. Παρομοίως λειτουργεί και ο ήχος της τηλεόρασης που για πολλούς χαρακτηρίζεται ως λευκός θόρυβος που «χαμηλώνει» την ένταση άλλων θορύβων όπως αυτός της κίνησης ή των ενοχλητικών γειτόνων.
Αυτοί είναι και οι λόγοι για τους οποίους ο ύπνος μπροστά στην τηλεόραση είναι πολύ δημοφιλής. Ειδικότερα, από ένα δείγμα 800 ανθρώπων, περίπου το 1/3 αυτών χρησιμοποιούσε την τηλεόραση ως βοηθό στον ύπνο, σύμφωνα με μελέτη του 2014 στο Behavioral Sleep Medicine. Πολλοί από αυτούς όμως, δεν γνωρίζουν καν τους τρόπους με τους οποίους ο ύπνος μπροστά στην αναμμένη τηλεόραση μπορεί να αποβεί επιβλαβής για την υγεία τους.
Ο ύπνος μπροστά στην τηλεόραση μπορεί να:
– Διαταράξει τους βιορυθμούς του σώματος. Η τηλεόραση, όπως και πολλές ακόμα ηλεκτρονικές συσκευές, εκπέμπουν μπλε φως, που διαταράσσει τον ύπνο, τους κιρκάδιους ρυθμούς και την ορμονική ισορροπία.
– Σας ξενυχτήσει. Σημειώστε ότι ο ανεπαρκής ύπνος σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Harvard Health Publishing σχετίζεται με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης ακόμα και καρδιοαγγειακών προβλημάτων.
– Διακόψει τον ύπνο σας. Όπως τονίζει η Δρ Troxel «είναι πολύ πιθανό να δείτε εφιάλτες αν σας πήρε ο ύπνος βλέποντας κάποιο θρίλερ, ή να διαταραχθεί ο ύπνος λόγω της αυξομείωσης της έντασης του ήχου από τις εναλλαγές στα προγράμματα και της διαφημίσεις που δείχνει η τηλεόραση. Αυτές οι συχνές διαταραχές του ύπνου μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε γνωστική εξασθένηση συγκριτικά με εκείνους που κοιμούνται χωρις διακοπές τη νύχτα, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2014 στο Psychology and Aging. Όπως μάλιστα αποκαλύπτουν τα στοιχεία η έλλειψη ύπνου μπορεί να επηρεάσει την αρτηριακή πίεση, να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό και να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους.
– Σας φέρει σε ρήξη με το έτερον ήμισυ. Όταν ένας θέλει να δει τηλεόραση για να κοιμηθεί και ο άλλος θέλει να την σβήσει για τον ίδιο λόγο, το ζευγάρι μπορεί να έρθει σε ρήξη.
Πώς να τροποποιήσετε τις συνήθειες σας
Αν κάποιος δεν μπορεί να κοιμηθεί χωρίς ανοιχτή τηλεόραση ανοιχτή, τότε μάλλον αντιμετωπίζει προβλήματα αυπνίας ή κάποιας άλλης διαταραχής ύπνου. Παρόλα αυτά υπάρχουν τρόποι να αλλάξετε συνήθειες.
Επιλέξτε το περιεχόμενο. Αν σκοπεύετε να δείτε τηλεόραση με τον ύπνο σας φροντίστε να επιλέξετε το περιεχόμενο της εκπομπής ή ταινίας που θα παρακολουθήσετε. Αυτό συμβαίνει γιατί ο,τιδήποτε προκαλεί άγχος και ένταση μάς κρατά σε εγρήγορση με αποτέλεσμα την αυπνία.
Θέστε χρονικά όρια. Αν αναβάλλετε την ώρα που προγραμματισμένα θα πέσετε για ύπνο στο κρεβάτι σας, τότε θα ήταν καλύτερο να θέσετε ένα χρονικό όριο πέραν του οποίου δεν θα παραμείνετε ξύπνιοι στην τηλεόραση.
Κρατείστε την ένταση χαμηλά. Αν ανοίξατε την τηλεόραση μόνο για την παρέα και βλέπετε πως σας παίρνει ο ύπνος, τότε φροντίστε να την έχετε χαμηλωμένη ούτως ώστε οι έντονοι ήχοι ή οι μεταβολές στον ήχο να μην σας διαταράξουν.
Εναλλακτικές λύσεις για… καλύτερο ύπνο
Υπάρχουν σίγουρα καλύτερες επιλογές από την αναμμένη τηλεόραση για όποιον αναζητά την χαλάρωση πριν τον ύπνο όπως:
Διαλογισμός
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2015 στο JAMA Internal Medicine οι ενήλικες με χρόνιο πρόβλημα ύπνου που διαλογίζονταν κατά τη διάρκεια της ημέρας είχαν λιγότερες αυπνίες, κούραση, κατάθλιψη, άγχος και στρες.
Εφαρμογή ύπνου
Το γνωρίζατε πως υπάρχουν εφαρμογές πλέον που προσφέρουν μία τεράστια ποικιλία επιλογών; Από καθοδηγούμενο διαλογισμό ύπνου μέχρι φυσικούς ή τεχνητούς θορύβους,
Ακούστε! Μη βλέπετε!
Ένας εναλλακτικός τρόπος για εκείνους που επιθυμούν να ακούνε ήχους πριν κοιμηθούν είναι η χαλαρωτική μουσική ή ακόμα και τα podcast.
Εν κατακλείδι, σύμφωνα με τους ειδικούς κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να αποφεύγεται ο ύπνος μπροστά στην τηλεόραση μιας αφού μακροχρόνια αυτό μπορεί να βελτιώσει την υγεία του οργανισμού, όσο δύσκολο και ακατόρθωτο και αν ακούγεται